سیمان پرتلند مرکب

در استاندارد ملی ایران (1-11571: سیمان پرتلند مرکب-الف32/5-ویژگی‌ها، چاپ اول 1388) سیمان پرتلند مرکب این چنین تعریف شده است: ماده‌ی چسباننده‌ی هیدرولیکی از خانواده‌ی سیمان پرتلند است که از آسیاب و مخلوط نمودن کلینکر سیمان پرتلند با حداقل دو نوع از انواع افزودنی(سنگ آهک ویژه، پوزولان طبیعی مرغوب، سرباره‌ی کوره‌ی آهن‌گدازی، خاکستر بادی سیلیسی یا آهکی، پوزولان کلسینه شده، رس یا شیل پخته شده و میکروسیلیس یا دوده‌ی سیلیسی) همراه با درصد مناسبی از سنگ گچ (سولفات کلسیم متبلور) حاصل می‌گردد.

نسبت ترکیبات این سیمان بدین شرح است: حداقل 80 درصد جرمی کلینکر سیمان پرتلند، مواد مکمل سیمانی بین 6 تا 20 درصد جرمی و سنگ گچ حداکثر برابر 5 درصد جرمی سیمان. مقدار مواد مضاف در این نوع سیمان به حداکثر 1 درصد و برای مواد مضاف آلی به حداکثر 0/5درصد محدود می‌شود. باید توجه داشت که مواد مکمل سیمانی ویژگی سیمانی ثانویه دارد؛ به این مفهوم که واکنش مستقیم آب با مواد مکمل بسیار ضعیف بوده و خاصیت چسبندگی ندارد، ولی در کنار هیدراسیون سیمان و در مجاورت هیدروکسید کلسیم ناشی از واکنش آن، خاصیت سیمانی مواد مکمل آشکار شده و میل ترکیب آن با آب زیاد می‌شود. سیمان پرتلند مرکب یک سیمان با حرارت هیدراسیون کم و زمان گیرش بالا محسوب شده و تا حدودی در مقابل سولفات نیز مقاوم است. اگرچه مقاومت کوتاه مدت بتن ساخته شده با سیمان مرکب در مقایسه با بتن ساخته شده با سیمان نوع 1 کمتر است، ولی مقاومت 28 روزه‌ی آن، حتی می‌تواند از مقاومت 28 روزه‌ی بتن ساخته شده با سیمان نوع 1 بیشتر باشد.